در دنیای امروز جهت افزایش ایمنی و کاهش خطرات ناشی از استفاده برق لازم بوده، تا به سراغ انواع فیوز الکتریکی برویم. این تجهیزات با بهره مندی از قطعات و مدار های مختلفی طراحی شده اند، که هر کدامشان کارایی خاصی دارد و در اثر انسجام میان آن ها شاهد کنترل جریان الکتریکی هستیم.
با توجه به گستردگی مدار های الکتریکی و جریان مورد استفاده، شاهد تنوع در این وسیله هستیم. برای آشنایی هر چه بیشتر شما با این فیوز ها اطلاعاتی را برایتان جمع آوری کرده ایم. از این رو از شما مخاطب گرامی دعوت می کنیم، تا در این مقاله با ما همراه شوید.
منظور از فیوز الکتریکی چیست؟
پیش از معرفی انواع فیوز الکتریکی، لازم بوده تا این قطعه به خوبی تعریف شود. فیوز الکتریکی یک قطعه کوچک و حساس بوده، که در سیستم های الکتریکی و الکترونیکی برای حفاظت از قطعات و تجهیزات در برابر جریان بیش از حد مجاز استفاده می شود.
هدف اصلی این تجهیز، جلوگیری از آسیب و خرابی قطعات و تجهیزات به دلیل جریان بیش از حد است. فیوزها در واقع یک نوع محافظتی الکتریکی هستند، که در مدارهای الکتریکی قرار می گیرند و بر اساس نیروی جریانی که از آن ها عبور می کند، عمل می نمایند.
وقتی جریان بیش از حد مجاز در مدار اتفاق می افتد، فیوز باعث قطع جریان الکتریکی شده و در از نتیجه قطعه یا تجهیزات موجود در مدار حفاظت می شود. انواع فیوز الکتریکی عمدتاً از دو قسمت اصلی تشکیل شده اند: یک رسانا و یک المان حرارتی یا المان ذوب.
رسانا در اصل یک سیم نازک و رسانا بوده، که جریان از آن عبور می کند. المان حرارتی یا المان ذوب نیز معمولاً از جنس فلزی می باشد و وظیفه آن حفظ جریان مجاز و جلوگیری از جریان بیش از حد است. وقتی جریان بیش از حد مجاز در مدار رخ دهد، رسانا به علت افزایش دما به سرعت بالا، ذوب می شود یا حرارتی را به المان حرارتی منتقل می کند.
این عمل باعث قطع جریان الکتریکی شده و از خطرات احتمالی مانند آتش سوزی یا خرابی تجهیزات جلوگیری می کند. فیوزها بر اساس ویژگی های مختلفی مانند جریان نامی، ولتاژ، سرعت عملکرد و نوع محافظتی دسته بندی می شوند.
همچنین، فیوزها در انواع مختلفی مانند فیوز ای سی، فیوز دی سی، فیوز کارتریج، فیوز موقتی و غیره تولید می شوند و هرکدام کاربردها و ویژگی های خاص خود را دارند.
به طور کلی، انواع فیوز الکتریکی جزئی مهم از سیستم های الکتریکی و الکترونیکی هستند و به عنوان یک محافظ اصلی عمل می کنند تا خرابی و آسیب به قطعات و تجهیزات را به دلیل جریان بیش از حد مجاز جلوگیری کنند.
بیشتر بخوانید: کلید اتوماتیک کمپکت چیست؟
معرفی انواع فیوز الکتریکی
در مبحث انواع فیوز الکتریکی، ابتدا به معرفی این قطعه پرداختیم، هم اکنون لازم بوده، تا مدل ها و سری های مختلف این قطعه را بررسی نماییم، به موارد زیر توجه کنید؛
- فیوز AC: این نوع فیوز در واقع فیوز تغذیه سیستم های الکتریکی و الکترونیکی بوده و برای حفاظت از اتصالات برق خانگی و صنعتی استفاده می شوند.
- فیوز DC: فیوز DCنیز برای حفاظت از سیستم های الکترونیکی طراحی شده و برای حفاظت از سیستم های الکترونیکی مانند مدارهای برق خودروها، مدارهای قدرت صنعتی و سایر سیستم های DC استفاده می شود.
- فیوز کارتریج: این تجهیز که آن را با نام فیوز تابلویی می شناسیم، در تابلوهای برق و سیستم های توزیع برق بکار می رود. این فیوزها دارای یک بدنه کارتریج شکل هستند، که در صورت بروز خطا و جریان بیش از حد مجاز، قطع می شوند.
- فیوز موقتی: یکی دیگر از انواع فیوز الکتریکی، فیوز موقتی یا فشاری بوده، که برای حفاظت از مدارهای قدرت با جریان بالا استفاده می شود. این وسیله قابلیت کار در شرایط سخت را داشته و می تواند فشار بیشتری را نسبت به نمونه های معمولی تحمل کند.
- فیوز ولتاژ بالا: فیوز ولتاژ بالا یا HV برای حفاظت از سیستم های با ولتاژ بالا طراحی شده و در ترانسفورماتورها و تجهیزات برق صنعتی کاربرد دارد. این فیوزها قابلیت کار در ولتاژهای بسیار بالا را دارند و عملکرد خوبی از خود نشان می دهند.
- فیوز قابل سیم کشی موقت: فیوز قابل سیم کشی موقت یا PTاز انواع فیوز الکتریکی بوده، که برای حفاظت از ترانسفورماتورها و تجهیزات برق صنعتی استفاده می شود. این تجهیزات برای کار در شرایط قطع و وصل مکرر با سرعت بالا طراحی شده اند.
- فیوز حرارتی: فیوز حرارتی یا ترمیکی برای حفاظت از موتورها و تجهیزات الکتریکی با ظرفیت حرارتی بالا ساخته شده و در صورت افزایش دما به فوق حد مجاز، قطع خواهد شد.
- فیوز اتومبیل: فیوز اتومبیل یا خودرو برای حفاظت از مدارهای برق خودروها طراحی شده و در صورت بروز خطا و جریان بیش از حد مجاز، قطع می گردد.
- فیوز سطحی: فیوز سطحی برای حفاظت از مدارهای برق سطحی استفاده شده و در بسیاری از تجهیزات الکترونیکی مانند تلویزیون ها، رایانه ها و لوازم خانگی بکار می رود.
توضیحات بالا تنها یک مقدمه کوتاه درباره انواع فیوز الکتریکی بود . هر یک از این فیوزها دارای ویژگی ها و کاربردهای خاص خود بوده و برای استفاده در شرایط و محیط های مختلف طراحی شده اند.
تفاوت فیوز الکتریکی با ترانسفورماتور
در این قسمت از مبحث انواع فیوز الکتریکی، قصد داریم تا تفاوت میان فیوز الکتریکی و ترانسفورماتور را بررسی کنیم. این تجهیزات دو قطعه متفاوت در سیستم های الکتریکی هستند و وظایف و کاربردهای متفاوتی دارند. آیتم های زیر گویای تفاوت میان این دو تجهیز هستند؛
- وظیفه:
– فیوز الکتریکی: وظیفه اصلی فیوز الکتریکی، حفاظت از قطعات و تجهیزات در برابر جریان بیش از حد مجاز است. وقتی جریان بیش از حد مجاز در مدار رخ می دهد، فیوز باعث قطع جریان الکتریکی می شود و تجهیزات را از خطرات احتمالی مانند آتش سوزی و خرابی در اثر جریان بیش از حد محافظت می کند.
– ترانسفورماتور: ترانسفورماتور به عنوان یک دستگاه الکتریکی، برای تبدیل ولتاژ بین دو مدار یا دو سیستم الکتریکی استفاده می شود. ترانسفورماتور وظیفه تبدیل ولتاژ برق را بین سطوح مختلف فراهم می کند. تبدیل ولتاژ بالا به ولتاژ پایین (ترانسفورماتور کاهنده) یا تبدیل ولتاژ پایین به ولتاژ بالا (ترانسفورماتور افزاینده)، بدون تغییر جریان الکتریکی همگی توسط این تجهیز انجام خواهد شد.
- ساختار:
– فیوز الکتریکی: انواع فیوز الکتریکی معمولاً شامل یک سیم رسانا و یک المان حرارتی یا المان ذوب بوده، که سیم رسانا جریان الکتریکی را عبور می دهد و المان حرارتی در صورت افزایش دما به سرعت بالا ذوب می شود و باعث قطع جریان خواهد شد.
– ترانسفورماتور: ترانسفورماتور شامل دو یا چند هسته فلزی بوده، که حاوی طراحی و پیچیدگی های جداگانه از هم هستند. هسته ها و پیچ ها برای تبدیل و انتقال انرژی الکتریکی بین سیستم ها استفاده می شوند.
- کاربرد:
– فیوز الکتریکی: فیوزها در سیستم های الکتریکی و الکترونیکی عموماً برای حفاظت از قطعات و تجهیزات در برابر جریان بیش از حد مجاز استفاده می شوند. آن ها در منازل، صنعت، خودروها و سایر برقراری های الکتریکی کاربرد دارند.
– ترانسفورماتور: ترانسفورماتورها در سیستم های توزیع برق، صنعت، انرژی، ارتباطات و سایر کاربردهای الکتریکی استفاده خواهند شد و برای تبدیل ولتاژ و جریان الکتریکی بین سطوح مختلف و برای انتقال انرژی الکتریکی به کار می روند.
آیتم های بالا بیان کننده تفاوت انواع فیوز الکتریکی با ترانسفورماتور می باشد، با وجود این تفاوت ها می توان گفت که هر دوی این محصول به سبب مراقبت و محافظت از تجهیزات و مدار ها طراحی شده اند.
کلام آخر
در این مبحث به بررسی انواع فیوز الکتریکی پرداختیم. تجهیزات و دستگاه هایی که در مدار الکتریکی حضور دارند و یا به واسطه انرژی الکتریسیته فعالیت می کنند، بایستی با استفاده از فیوز و ترانسفورماتور مورد مراقبت و محافظت قرار بگیرند.
توجه داشته باشید، که فیوز ها دارای مدل های متنوعی می باشند و هر کدام از آنان به منظور خاصی مورد بهره وری قرار می گیرند. شما می توانید انواع فیوز الکتریکی را با کیفیتی بسیار بالا از مجموعه طاها ترانس تهیه کنید.
