تپ چنجر در ترانسفورماتور قطعه ای است، که برای تغییر نسبت تبدیل و تنظیم ولتاژ خروجی تجهیزات در سطوح معمولی شبکه های ثانویه استفاده می شود.
این وسیله با توجه به موقعیتی که اپراتور تپ چنجر را تنظیم می کند، نقاط اتصال به سیم پیچ های ترانسفورماتور را تغییر می دهد و سبب می شود از سیم پیچ های بیشتر یا کمتری استفاده شود، تا ولتاژ برای رسیدن به میزان مطلوب تغییر کند.
اگر با تپ چنجر و انواع آن آشنایی ندارید. در این مقاله از تیم صنعتی طاها ترانس با ما باشید تا به طور کامل با تپ چنجر در ترانسفورماتور آشنا شوید.
تپ چنجر ترانسفورماتور چیست؟
تپ چنجر در ترانسفورماتور، کلید تنظیم ولتاژ یا لغزانه یکی از اجزای اصلی ترانس های توزیع و قدرت است، که با هدف کنترل و تغییر ولتاژ در شرایط و موقعیت های مختلفی در ترانسفورماتور تعبیه می شود.
تپ چنجر با جا به جایی روی سیم پیچ های ترانسفورماتور ولتاژ را تغییر می دهد و ولتاژ ایده آل را تامین می کند. از دیگر کارکرد های تپ چنجر در ترانسفورماتور می توان به کاهش یا افزایش ولتاژ خروجی ثانویه با تغییر نسبت سیم پیچ اولیه و ثانویه اشاره کرد.
از آنجایی که ترانسفورماتورها یکی از تجهیزات اصلی شبکه قدرت می باشند و با هدف تغییر سطح ولتاژ به کار گرفته می شوند، نصب تپ چنجر بر روی ترانسفورماتورها به آنها در انجام وظایف شان یاری می رساند. با استفاده از تپ چنجر روی ترانسفورماتور می توان ولتاژهای سطوح مختلف را به دست آورد.
حال که با تپ چنجر آشنا شدید در ادامه مقاله با ما باشید تا انواع تپ چنجر را به شما معرفی کنیم و با تفاوت ها و کاربردهای هر نوع به طور جداگانه آشنا شوید.
انواع تپ چنجر در ترانسفورماتور
همانگونه که در مطالب بالا متوجه شدید، تپ چنجر در ترانسفورماتور از قطعات اصلی است، که با هدف تنظیم ولتاژ نصب می شود.
تپ چنجر در دو نوع بدون بار و تحت بار وجود دارد، که هر یک از این دو در شرایط خاصی استفاده می شوند و نمی توان یکی را بهتر از دیگری دانست. انواع تپ چنجر ترانسفورماتور های شبکه قدرت عبارتند از؛
· تپ چنجر بدون بار
تپ چنجر بدون بار نوعی تپ چنجر در ترانسفورماتور است که برای عملکرد آن باید ترانسفورماتور را از مدار خارج و مجددا وصل کرد. به بیان دیگر زمانی که تپ چنجر باید وظیفه خود را انجام دهد و میزان ولتاژ را تغییر دهد، منبع برق مرکزی به طور کامل قطع می شود تا به صورت دستی تغییرات را در تپ چنجر انجام دهند.
تپ چنجر بدون بار هنگامی که نسبت دور ترانس به تغییرات پیاپی احتیاجی ندارد، به کار گرفته می شود. این نوع تپ چنجر در ترانسفورماتور قادر است، که رابطه الکتریکی میان ترانس و منبع برق را متوقف کند. این تپ چنجر اغلب روی ترانس‌هایی با قدرت و ولتاژ کم نصب می شود.
تپ چنجرها در این ترانسفورماتورها بیشتر نقش ترمینال را دارند و به صورت دستی می توان خطوط رابط ترانس را از هم تفکیک نمود. همچنین از طریق تنظیمات دستی می توان خطوط ورودی منبع برق را به یک ترمینال دیگر متصل کرد. البته گاهی نیز تغییرات در این نوع تپ چنجر از طریق سوییچ یا کلید ها، تنظیم ولتاژ صورت می پذیرد.
در ادامه این مبحث باید افزود که می توان این نوع تپ چنجرها را در شرایطی که ترانس توزیع در ولتاژ بالا در سمت سیم پیچ اولیه، به جایگزینی سیستم انتقال میزان نامی نیاز دارد، به کار گرفت. در چنین شرایطی فقط یک مرتبه از تپ چنجر در ترانسفورماتور و فقط در زمان نصب بهره گرفته می شود.
· تپ چنجر تحت بار
نوع دیگر تپ چنجری است که تحت بار عمل می کند، این قطعه بدون قطع منبع برق و خارج شدن ترانسفورماتور از مدار، عملیات تنظیم ولتاژ را انجام می دهد. این تپ چنجر تحت عنوان ترانسفورماتور تحت بار خوانده می شود و کاربرد زیادی در ترانسفورماتورهای شبکه توزیع و قدرت دارد.
هنگامی که این نوع تپ چنجر در ترانسفورماتور وظیفه خود را انجام می دهد به دو نکته توجه کنید، نخستین نکته این است که تحت هیچ گونه شرایطی نباید مدار بار بشکند؛ زیرا سبب قوس زدن می شود که این موضوع خسارات های مالی و جانی جبران ناپذیری را در پی دارد.
نکته دوم این است که هیچ کدام از بخش های سیم پیچ اولیه و ثانویه نباید در زمان تغییر ولتاژ توسط تپ چنجر دچار اتصال کوتاه بشوند. در صورتی که این مشکلات پیش نیاید تپ چنجر تحت بار به بهترین نحو وظایف خود را بدون دخالت دست و به صورت کاملا اتوماتیک انجام می دهد.
از تپ چنجر تحت بار در ترانسفورماتور هایی که امکان خاموشی برق در منبع وجود ندارد، استفاده می شود و کار کردن با آنها نیز بسیار آسان تر از نوع بدون بار است. تپ چنجر تحت بار در ترانسفورماتور های پیشرفته، مجهز و گران تر استفاده می شود.
تپ چنجر تحت بار خود در سه نوع مکانیکی، نیمه الکترونیکی و تمام الکترونیکی تولید و عرضه می شود، که هر یک وظایف خاصی را دارند.
از دیگر ویژگی های این نوع تپ چنجر در ترانسفورماتور این است که مجهز به سی و سه تپ بوده و قابلیت انجام وظایف خود را در محدوده مثبت و منفی ده درصد از نرخ ترانسفورماتور نامی را دارد و در مقابل اجازه تغییر ولتاژ خروجی را می دهد.
ترانسفورماتور مجهز به این نوع تپ چنجر اغلب از کلیدهای انتخاب تپ یا تپ سلکتور فراوانی استفاده می کند که امکان دارد در زمان عملکرد دستگاه و تحت بار به کار گرفته نشوند.
این سوییچ ها دارای لبه های زوج و فرد می باشند و کلیدهایی که مابین لبه ها قرار گرفته اند را به نام سوئیچ هدایت گر می شناسند و زمانی که ترانس تحت بار قرار بگیرد عملیات تعییر سطح ولتاژ را انجام می دهند.
مقاله پیشنهادی: ترانس افزاینده
سخن پایانی
مقاله تپ چنجر در ترانسفورماتور چیست، توسط گروه مهندسی شرکت طاها ترانس نگاشته شده است تا با بیانی ساده با این دستگاه و انواع آن آشنا شوید.
اگر به این مبحث علاقه مندید و هنوز سوالات بسیاری راجع به تپ چنجرها دارید، به بخش پشتیبانی سایت طاها ترانس مراجعه نموده و سوالات خود را با ما مطرح کنید تا کارشناسان سایت طاها ترانس به تمام سوالات شما پاسخ دهند و ابهامات شما را برطرف کنند.
