همانطور که می دانید اکثر دستگاه های برقی دارای برق تک فاز هستند که در منازل از آنها استفاده می شود و تک فاز یعنی یک مدار جریان برق متناوب AC که دو سیم دارد و 3 فاز یک مدار تغذیه سه سیم است که در اکثر صنایع از آن استفاده می شود که به همین منظور ما در این مقاله به بررسی تفاوت برق تک فاز و برق سه فاز می پردازیم.
جریان متناوب یا AC چیست ؟
در فرق برق تک فاز و برق سه فاز باید ابتدا جریان برق متناوب یا AC را بررسی کرد که این جریان مقدار ثابتی ندارد و در حال تغییر کردن است و AC به اشکال مختلف چند موج یا مربعی یا مثلثی می باشد که از کاربردهای جریان متناوب یا همان AC پریزهای برق است که برای استفاده از اتصالات به مکان های مختلف از این جریان استفاده می شود .
برق تک فاز چیست ؟
از تفاوت برق تک فاز و برق سه فاز می توان گفت که برق تک فاز جریان متناوب AC است که برای مصارف خانگی و روشنایی ها از آن استفاده می شود و در اصل برق تک فاز همین برقی است که در پریزهای خانه شما جریان دارد و جریان الکتریکی را به صورت متناوب با یک فرکانس خاص به وسایل برقی منتقل می کند . در ایران ولتاژ آن ۲۲۰ ولت است و در برق متناوب بر خلاف برق مستقیم دارای نوسانات یا قطع و وصل شدن همراه است که به همین دلیل است از استابلایزر تک فاز برای تنظیم ولتاژ برق در خانه ها استفاده می شود.
برق سه فاز چیست ؟
در تفاوت برق تک فاز و برق سه فاز می توان گفت که برق سه فاز برای مصارف صنعتی و کارخانجات کاربرد دارد و دستگاه های بزرگ و الکتروموتورها در صنایع اغلب به برق سه فاز متصل می شوند و در اصل برق سه فاز سه عدد فاز که سه عدد کنداکتور دارد که هر کدام از این سه فازها ۱۲۰ درجه با هم اختلاف دارند البته امروزه با وجود آسانسورها در ساختمان ها و برج ها از برق سه فاز استفاده می شود.
وب سایت Cartersullivan تعریف جالبی از تقاوت برق تک فاز و سه فاز دارد؛ تفاوت اصلی بین تک فاز در مقابل AC 3 فاز، ثبات توان تحویل و ظرفیت بار است. تحویل برق در سیستم های تک فاز به اوج و کاهش می یابد. سیستم‌های سه فاز جریان‌های جایگزین را در فازهای مختلف ترکیب می‌کنند، که تضمین می‌کند که انتقال برق هرگز کمتر از حداکثر نمی‌شود.
ویژگی های بارز برق تک فاز
مبحث تفاوت تک فاز و برق سه فاز، اطلاعات مفیدی درباره این دو جریان ارائه می دهد. برق تک فاز یکی از خطوط اصلی شبکه است، که جریان اصلی بسیاری از دستگاه ها را تامین می کنند. این تکنولوژی، ضعف های کوچکی دارد.
به علت نقص های الکتریکی خود معمولا در مصارف خانگی و کسب و کار های کوچک به کار می رود. در زیر به شرح ویژگی های بارز این مدار می پردازیم؛
- فشار و جریان ثابت: این گونه جریانات، فشار و جریان برق ثابت است و در یک خط برق تنها یک فاز وجود دارد.
- تکنولوژی ساده: برق تک فاز از تکنولوژی ساده تری نسبت به برق سه فاز استفاده می کند. از این رو هزینه نصب و نگهداری آن کمتر است.
- کاربرد های محدود: مقاله تفاوت برق فاز و برق سه فاز، جالب و آموختنی است. برق تک فاز بیشتر برای مصارف خانگی و کوچک استفاده می شود و در مصارف صنعتی و بزرگتر ناکارآمد هستند.
- قدرت کمتر: آن ها از قدرت الکتریکی محدودی برخوردار می باشند. از انواع آن در شبکه های خانگی و مصارف کوچک به کار می رود. با بررسی این آیتم ها بهتر می توانیم تفاوت برق تک فاز و برق سه فاز را در یابیم.
- سیستم وصل سازی ساده: این گونه از برق ها به سیستم وصل سازی ساده ای نیاز دارند. این امر، هزینه های نصب و نگهداری را کاهش می دهد.
ویژگی های برق سه فاز
در این بخش از مقاله تفاوت برق تک فاز و برق سه فاز، درباره قابلیت و توانایی های برق سه فاز صحبت می کنیم. این گونه از جریانات مختص مدار های الکتریکی فشار قوی هستند. آن ه، تکنولوژی پیچیده ای دارند. به همین علت در صنایع حساس به خوبی عمل می کنند. در زیر به برخی از ویژگی های بارز آن می پردازیم؛
- فشار و جریان متناوب: برق سه فاز شامل؛ سه فاز با فاز های متناوب متفاوت است، که باعث ایجاد فشار و جریان متناوب در سیستم می شود.
- قدرت بیشتر: این گونه جریانات دارای قدرت بیشتری نسبت به برق تک فاز می باشند. آن ها، ایده آل برای بهره برداری در مصارف صنعتی و بزرگ اند.
- استفاده گسترده: برق سه فاز برای مصارف صنعتی، تجاری و مسکونی مناسب است و برای انتقال قدرت بزرگ و دستگاه های عظیم استفاده می شود.
- کارایی بالا: این گونه جریانات به دلیل توزیع یکنواخت قدرت و جریان، کارایی بالا تری نسبت به برق تک فاز دارند.
تفاوت هزینه نصب برق تک فاز و سه فاز
تفاوت برق تک فاز و برق سه فاز متعدد و مختلف است. هزینه نصب برق تک فاز و سه فاز بسته به شرایط محل نصب، مصرف انرژی و نیاز های سیستم و… متفاوت می باشد.
اجرای برق سه فاز معمولا هزینه بیشتری نسبت به نصب برق تک فاز دارد. شما باید متناسب با نیاز کارگاه، جریان مد نظر خود را انتخاب کنید. به دلایل زیر راه اندازی خطوط توزیع برق سه فاز گران تر از برق تک فاز می باشد؛
- نیاز به تجهیزات و تاسیسات پیچیده تر
- هزینه مواد و تجهیزات
- هزینه نصب شبکه توزیع
- هزینه نگهداری و تعمیرات
تفاوت اصلی برق تک فاز و سه فاز
در تفاوت برق تک فاز و برق سه فاز می توان به این موضوع اشاره کرد که در برق 3 فاز منبع سه پایه دارد که دامنه ولتاژ بین هر دو پایانه یکسان است و در بین فازها مقدار لحظه ای ولتاژ در یک فاز صفر و در دو فاز دیگر نصف دامنه ماکزیمم است . یعنی اینکه هیچ وقت توان لحظه ای آن صفر نمی شود و ثابت نمی ماند . در برق 1 فاز ولتاژ همیشه ثابت است و توان لحظه ای آن ثابت است . تفاوت دیگر این است که در برق 1 فاز یک مدار جریان متناوب AC دو سیم وجود دارد ولی در برق 3 فاز سه سیم یا چهار سیم وجود دارد . در تک فاز عملکرد آن ساده است و تا ۵ اسب بخار بهترین کارکرد را دارد . به طور کلی می توان گفت که برق تک فاز و 3 فاز تفاوت های بسیاری با هم دارند.
کاربرد برق تک فاز و برق سه فاز
در صنایع بزرگ ، کارخانجات و کارگاه ها ، موتورخانه ها ، شوفاژخانه ، الکتروموتورها ، دستگاه های سنگین ، آسانسورها و بالابرها و غیره همه از برق 3 فاز استفاده می شود و برق 1 فاز برای مصارف مسکونی و شرکت ها و کسب و کارهای کوچک کاربرد دارد.
تفاوت هزینه برق تک فاز و 3 فاز
از فرق برق تک فاز و برق سه فاز هزینه آن می باشد که در برق سه فاز به علت هزینه های عایق هزینه آن بالاتر می رود و به دلیل ولتاژ متفاوت اندازه عایق ها هم متفاوت است که بر روی هزینه تاثیرگذار است و اندازه سیم ها به توزیع سیم برق بستگی دارد پس هزینه های برق 3فاز از 1فاز بیشتر است.
سخن پایانی
فرق برق تک فاز و برق سه فاز را بررسی کردیم که در خانه های مسکونی از برق 1 فاز بیشتر استفاده می شود و در نهایت برای توزیع انرژی از برق 1 فاز استفاده می شود ولی برق 3 فاز نقش بسیار مهمی در برق صنعتی دارد ولی امروزه اگر از وسایل سنگین برقی در خانه استفاده می کنید شما نیاز به برق سه فاز دارید.
مقاله پیشنهادی
