برقگیر یا صاعقه گیر نوعی سازه بوده ، که برای از بین بردن خطرات ناشی از برق گرفتگی استفاده می شود . حواثی همچون رعد برق و صاعقه بار الکتریکی بسیار زیادی با خود به همراه دارند و می توانند آسیب زیادی به محیط افراد وارد نمایند ، علی الخصوص که در محیط سازه و ساختمان وجود داشته باشد .
برای انتقال این حجم از الکتریسیته بر زمین از این سازه استفاده خواهد شد . در این مقاله خواهان معرفی بهتر و کامل صاعقه گیر هستیم ، لطفا با ما همراه شوید .
بیشتر بخوانید: 9 دلیل خرابی ترانسفورماتور توزیع
منظور از برقگیر یا صاعقه گیر چیست ؟
برقگیر ، که به طور رایج صاعقه گیر نیز نامیده می شود ، یک سازه یا دستگاه است که برای جذب و انتقال بار الکتریکی ناشی از صاعقه به زمین به کار می رود . هدف اصلی برقگیر یا صاعقه گیر ، حفاظت و ایمنی ساختمان ها ، تجهیزات و افراد در برابر خطرات ناشی از ضربه صاعقه است .
صاعقه ها نوارهای بار الکتریکی هستند ، که در اثر شارژهای الکتریکی بین ابرها و زمین ایجاد می شوند . آنها می توانند باعث آسیب و خرابی ساختمان ها ، تجهیزات الکتریکی و حتی آموزش افراد شوند . برقگیرها طراحی شده اند تا صاعقه را دریافت کرده و جریان آن را به زمین منتقل کنند ، در نتیجه خطرات ناشی از صاعقه را به حداقل برسانند .
برقگیرها عموماً از سه بخش اصلی میله یا ستون فلزی ، پیچ های آرماتور و سیستم اتصال به زمین تشکیل شده اند . میله فلزی از جنس مقاومی داشته و در نقطه ای بالاتر از ساختمان قرار می گیرد تا صاعقه را به خود جذب کند . پیچ های آرماتور نیز فلزی هستند و برای افزایش سطح تماس با هوا و جذب بیشتر صاعقه استفاده می شوند .
سیستم اتصال به زمین ، جریان الکتریکی را از طریق یک سیم فلزی به زمین هدایت می کند تا انرژی صاعقه به زمین تخلیه شود . هنگامی که صاعقه در نزدیکی برقگیر یا صاعقه گیر ضربه می زند ، بار الکتریکی از طریق میله فلزی جذب شده و این بار الکتریکی به سرعت از طریق پیچ های آرماتور و سیم فلزی به زمین منتقل می گردد .
موارد استفاده از برقگیر یا صاعقه گیر
برقگیر یا صاعقه گیر برای محافظت از سیستم ها و تجهیزات الکتریکی در مواردی که به علت نوسانات برق ، صاعقه ها و جریان های پرشتاب برق خطر وجود دارد ، استفاده می شوند . در زیر مواردی از استفاده این دستگاه ها را بررسی می کنیم ؛
- محافظت از سیستم های برقی : صاعقه گیرها به عنوان یک لایه محافظتی در سیستم های برقی استفاده می شوند . آنها قابلیت کاهش و جذب انرژی ناشی از نوسانات برق و صاعقه ها را دارند و با جلوگیری از ورود این انرژی به سیستم ، تجهیزات الکتریکی را در برابر آسیب ناشی از جریان های پرشتاب برق محافظت می کنند .
- محافظت از سیستم های الکترونیکی : در سیستم های الکترونیکی حساس مانند ؛ کامپیوترها ، تلفن های همراه ، تجهیزات شبکه و سایر دستگاه های الکترونیکی ، برقگیرها به منظور جلوگیری از آسیب ناشی از نوسانات برق و صاعقه ها استفاده می شوند . با جذب جریان های پرشتاب برق و افزایش مسیر هدایت آنها به زمین به خوبی محافظت از قطعات الکترونیکی را بر عهده می گیرند .
- محافظت از ساختمان ها : برقگیر یا صاعقه گیر در ساختمان ها به منظور جلوگیری از آسیب ناشی از صاعقه ها استفاده می شود . آنها جریان های صاعقه را از ساختمان فرار می دهند و از خطرات ناشی از آتش سوزی ، خرابی تجهیزات الکتریکی و صدمات به ساختمان و افراد درون آن جلوگیری می کنند .
- محافظت از تجهیزات صنعتی : در صنایع ، تجهیزات الکتریکی حساسی نظیر؛ ماشین آلات تولید ، ابزار دقیق ، ربات ها و دستگاه های خودکار بایستی حتما از این سازه ها استفاده شود . خوشبختانه برقگیر یا صاعقه گیر امتحان خود را پس داده است و با خیال راحت می توان از آن استفاده کرد و خطرات مختلف را ناشی از فوتون های انرژی از بین برد .
مزایای ناشی از برقگیر یا صاعقه گیر
استفاده از برقگیر یا صاعقه گیر در سیستم های الکتریکی دارای مزایای زیادی است . در زیر به برخی از این مزایا اشاره می کنیم ؛
- حفاظت از تجهیزات : استفاده از برقگیر به عنوان یک سیستم حفاظتی ، می تواند تجهیزات الکتریکی را در برابر ضربه ها و خرابی های ناشی از صاعقه و نوسانات برق محافظت کند . با جذب و هدایت انرژی صاعقه ، برقگیر به تجهیزات و سیستم های الکتریکی فرصت می دهد ، تا از خطراتی نظیر افزایش ولتاژ و جریان ناشی از صاعقه جبران شوند .
- افزایش عمر مفید تجهیزات : استفاده از برقگیر می تواند عمر مفید تجهیزات را افزایش دهد . با حفظ پایداری و عملکرد صحیح تجهیزات الکتریکی در معرض صاعقه و نوسانات برق ، خرابی ها و سوختگی های ناشی از آنها به طور قابل توجهی کاهش می یابد . این باعث صرفه جویی در هزینه های تعمیر و تعویض تجهیزات می شود .
- حفاظت از انسان ها : استفاده از برقگیر یا صاعقه گیر به عنوان یک راه حل ایمنی ، می تواند در حفظ انسان ها در برابر خطرات صاعقه تأثیرگذار باشد . با جذب انرژی صاعقه و هدایت آن به زمین ، برقگیرها می توانند خطر آسیب دیدگی انسان ها را به طور قابل توجهی کاهش دهند .
- حفظ پایداری سیستم برق : استفاده از برقگیرها به پایداری سیستم برق کمک می کند . با کاهش نوسانات برق و حفظ سطح ولتاژ در محدوده قابل قبول ، این سیستم ها به طور کلی عملکرد بهتری دارند و خطرات ناشی از تغییرات ناگهانی برق را کاهش می دهند .
- الزامات استاندارد : در بسیاری از صنایع و محیط های خاص که در معرض رعد و برق و صاعقه قرار دارند ، یکی از الزامات استاندارد که بایستی حتما به خوبی رعایت شود ، بهره مندی از برقگیر یا صاعقه گیر است . چرا که امکان جلوگیری از صاعقه وجود ندارد ، اما با وجود برقگیر می توان از آسیب ها و خطرات آن کاست .
کلام آخر
برقگیر یا صاعقه گیر حضورش اهمیت زیادی داشته و به کلی از آسیب ها و خرابی ها ناشی از هجوم نیروی الکتریسیته جلوگیری می کند . در گذشته صاعقه باعث بروز آسیب های زیادی می شد و با مشکلاتی همچون ؛ آتش سوزی ، برق گرفتگی افراد و خرابی دستگاه ها و تجهیزات مواجه می شدیم .
اما با وجود این سازه بزرگ که در ساختمان ها نصب می شود ، به هیچ عنوان با چنین خطراتی مواجه نیستیم و می توان در مناطق مستعد صاعقه نیز به راحتی زندگی کرد و از آسیب های ناشی از آن جلوگیری نمود . مجموعه طاها ترانس تولید کننده انواع ترانسفورماتور بوده ، که این مقاله را برای شما تهیه نموده است .
بیشتر بخوانید: بررسی بخش های مختلف ترانسفورماتور
